KARABÜK VE CUMHURİYETİN İKİ ÖNEMLİ ESERİ KADERİNE TERK EDİLDİ

Karabük’te mülkiyeti KARDEMİR A.Ş.’ye (Karabük Demir ve Çelik Fabrikaları) ait Yenişehir bölgesinde yer alan Karabük ve Cumhuriyetin iki önemli eseri Sosyal Bina ve Sinema, adeta kaderine terk edilerek virane bir şekilde sonunu bekliyor. Bir dönemin şaşalı bu iki binasının etrafı, bugün sarhoş ve madde bağımlılarının kullandığı mekanlar haline geldi.  

GENÇ CUMHURİYETİN EN İYİLERİNDEN BİRİYDİ

1953 yılında Yüksek Mimar Münci Tangör tarafından projelendirilen, 1954 yılında inşaatına başlanan ve 6 Ağustos 1958’de hizmete açılan Yenişehir Sineması; 1350 m2 kapalı ve 1500 m2 de açık alana sahiptir. Sinema salonu 750 kişilik olup, özel akustik ve sahne düzenine sahiptir.

Yüksek Mimar Münci Tangör’ün kızı Deniz Tangör Kayalı, o günlerde açılışı yapılan sinemayı şu sözlerle tarif eder; “Mülkiyeti Demir Çelik İşletmeleri’ne (Kardemir) ait olan Yenişehir Sinemasının özelliği sadece akustiği değildi. Film başlarken gözleri bozmaması için yavaş yavaş sönen ışıkları, oturup kalkarken ses yapmayan kırmızı renk adeta havalı izlenimi veren rahat koltukları, film aralarında loca katındaki içecek ve yiyecek satılan / içilen, oturup dinlenilebilen fuayesi, fuayedeki Hollywood yıldızların resimleri, salon duvarındaki kuş evleri ve havada uçar gibi görünen kuşları, ayrı koridorlardaki erkek / bayan tuvaletleri, locada oturanların salonda oturanları, salonda oturanların locada oturanları görmeyecek şekildeki dizaynı, çalışan makinistinden / gişe görevlisine, teşrifatçısından / elektrikçisine tamamı DÇ personeli olması, kısaca 1950’lerde Türkiye’nin en iyi sineması olmak için hiç bir külfetten kaçınmadan temelden çatıya, dışındaki yeşil renkli cam mozaik kaplamaya kadar özenle yapılan bir sinema binası kompleksidir.”

Sinema hizmete açıldığında Merhum Cumhurbaşkanı Celal Bayar’da sinemayı ziyaret etmiş, Yüksek Mimar Münci Tangör’ü tebrik etmişti.

Yenişehir Sinemasının resmi açılışı 23 Nisan 1958 tarihinde Verdi’nin La Travia operası ile yapılması düşünülmüş, yetişmemesi üzerine Ağustos 1958’de Tolstoy’un HARP ve SULH filmi ile yapılmıştı. Bu filmin seçilmesi de, Karabük ve Türkiye’nin kaderi ile manidardır. Filmin konusu, Bir Milletin çöküşü ve yeniden doğuşunu işlemekteydi.

Yenişehir Sineması, Atatürk’ün kurduğu ve tanıtımı için büyük önem verdiği Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrasının Konser verdiği sayılı yerlerden biridir. O dönemde; Sinemaya Lale Oraloğlu, Genco Erkal, Muammer Karaca, Müşfik Kenter tiyatroları da gelmiştir.

Yenişehir Sineması, 2008 yılına dek önemli birçok filme ve tiyatro etkinliğine ev sahipliği yapmıştır. 2008-2013 yılları arasında kültür merkezi olarak hizmet vermiştir. 2013 yılında bakımsızlıktan dolayı kapanmıştır.

Sinemanın bugünkü hali ve görüntüsü o yılları yaşayan insanları derinden yaralarken, Cumhuriyetin değerlerine de ne derece sahip çıktığımızın bir göstergesidir.

SOSYAL TESİSLERDE SİNEMA İLE AYNI KADERİ PAYLAŞIYOR

Karabük Demir ve Çelik Fabrikaları’nın (KARDEMİR A.Ş.) hizmete girmesi ve Yenişehir bölgesinin inşa edilmesi ile birlikte işçilerin ve mühendislerin sosyal ihtiyaçlarını karşılamak için yapılan mülkiyeti KARDEMİR A.Ş.’ye ait Sosyal Bina da, sinema gibi aynı kaderi paylaşıyor. Sıvaları dökülen, kapıları kırılmış, bahçesi adeta şarapçıların mekanı haline gelmiş bina, bir dönemin ünlü birçok ismini ağırlamış mekanlardan biriydi.

Karabük’ün tanınmış tarihçi yazarlarından biri olan Karabük Gerçek Haber Köşe Yazarımız değerli hocam Hür Kalyoncu, belki önümüzdeki günlerde bu tesisler ile ilgi daha değişik ve geniş bilgiler verebilir.

KARABÜK HALKI İKİ BİNANIN DA RESTORE EDİLEREK HİZMETE AÇILMASINI İSTİYOR

Yenişehir bölgesinde mülkiyeti KARDEMİR’e ait sosyal tesisler sadece bu iki binadan ibaret değildi. Mühendisler Kulübü, Memurlar Kulübü, Havuzlu Bahçe ve Açık Hava Sineması. Bunlar bir döneme damga vuran Karabük’ün sosyal ve kültürel yaşantısına yön veren mekanlardı ve hepsi de günümüzde aynı kaderi paylaşıyordu.

Bugün bu tesislerden Mühendisler Kulübü, Kardemir A.Ş. tarafından modern bir şekilde restore edilerek, şirket faaliyetlerinde kullanılmaktadır.

Virane haldeki çocukluğumuzun en güzel günlerinin geçtiği Havuzlu Bahçe ise, Karabük Belediyesi tarafından işletme hakkı alınarak restore edildi. Bugün Yenişehir Bölgesinin en güzel ve nezih mekanlarından biri olarak faaliyet gösteriyor.

Yine uzun yıllardı atıl ve virane durumda bulunan Açık Hava Sineması da Karabük Belediyesi tarafından Kardemir’den işletme hakkı alınarak restore ediliyor. Burası da yakın bir zamanda kullanıma açılacaktır.

Ama, Yenişehir Sineması ve Sosyal Bina için şu an için herhangi bir proje yok. Karabük Halkı Karabük Belediyesi’nin burayı da alarak restore etmesi ve hizmete açmasını isterken, Karabük Belediyesi orayla ilgili yapılacak restorasyonu şu an için kaldıramayacaklarını ifade ediyorlar.

KARDEMİR, KARABÜK’E KARŞI SOSYAL SORUMLULUĞUNU YERİNE GETİRMELİ

Kardemir A.Ş. mülkiyeti kendilerine ait bu iki tesisi, Karabük ve Karabük halkına karşı olan sosyal sorumluluğu gereği restore ederek hizmete açmalıdır. Buraları kendi işletmese bile, restorasyonları tamamladıktan sonra Karabük Halkına hizmet veren Kurumlara işletme hakları belli şartlarda verebilir.