Türkiye’de kaç kentin toponimik / yer adının olarak Türkçe olduğunu düşündünüz mü?
Araştırdığınızda karşınıza nasıl bir sonuç ortaya çıktı?
İşte şehir adları…
Karabük,
Denizli,
Kırıkkale,
Ordu…
Bizim adlandırdığımız şehir adları…
Tekirdağ’ın ismi ise Tekfurdağ’dan bozmadır.
Şimdi….
Bu durum Karabük’ü ayrıcalıklı kılar mı?
***
Kültürümüze özgü ne varsa Karabük’te var.
Kentimiz bu bakımdan bize ait değerlerin yerli yerinde araştırılabileceği çok önemli bir mekan konumundadır.
Yani….
Türk kültürü ve alışkanlıklarını, yaşam biçimini öğrenmek istiyorsak Karabük bunun için bulunmaz bir nimettir.
Bu nasıl olur demeyin.
Bugün tek başına İstanbul eşittir Türkiye ise tarihin yakın bir sürecinde de aynı özelliğe sahip kent Karabük’tü:
Bilinenleri tekrarlayalım.
İlk ağır sanayi kenti.
Türk endüstrileşmesinin yegane merkezi.
Cumhuriyetin göz bebeği.
Türk modernleşmesinin en önemli yapı taşı…
Türk şehircilik anlayışının göz nuru.
Türk, Avrupa ve Ortadoğu insanının buluşma merkezi.
Kültürel etkileşim havzası…
***
Karabük’te yaşayan bizler bu zenginlikten gereği gibi faydalanamadık.
Kenti, Yağma Hasan’ın Böreği gibi didikledik.
Bu iş hep böyle gidecek zannettik.
Ortak bir payda oluşturamadık.
Karabük’ün kuruluş felsefesini bir türlü kavrayamadık.
Farklı düşünce ve hesaplarla kenti heba ettik.
***
Karabük….
Bir devlet inşasıdır.
Endüstri kenti olup da burjuva ve proleterleşmiş işçi sınıfı olmayan nadir kentlerden biridir.
Sadece mesleki zümrelere dayanma ve bölgecilik anlayışı..
Kenti sahipsizliğe mahkum etmiştir.
Devletçi mülkiyet anlayışı….
1995 ‘ten sonra…
Özelleşme sonrası tarih olurken …
Karabük, liberalizmi henüz kendi içinde özümseyememiştir.
***
Geçiş aşamasının devam etmekte olması, taşların yerine oturmaması sorunların çözümünü zorlaştırmaktadır.
Bugün Karabük’te yaşanan sıkıntıların nedeni budur.
Bir bakıma…
Karabük’te sosyo – ekonomik tarihin özeti aslında şudur:
Sosyal sınıfların cılızlığı ve güçlü bir orta sınıfın olmaması.
Bunun nedeni…
Zaman içinde şehirde elde edilen sermaye birikiminin yurdun çeşitli yerlerine aktarılması ve oralarda değerlendirilmesidir.
***
Yukarıda da değindiğimiz gibi..
Yer adları biliminde (toponimi); “bize özgü “ ad ile anılan nadir kentlerden biridir.
Karabük…
Ne kadar doğal ve Türkçe değil mi?
Köylü toplumu olduğumuzu ne kadar içten anlatıyor…
Sosyolojik açıdan sorunu kendi içinde ne güzel tanımlıyor.!
Köy aşamasından şehir aşamasına geçmek.
Bu öyle kolay bir şey olmasa gerek.
Karabük’e bu saiklerle bakmak…
Kentteki sorunların anlaşılmasında ve çözümünde …
Bizim için bir tarihi tecrübe oluşturmaktadır.
Öyle değil mi?…